Hasło
przetrwanka
Definicja
Niektórzy ludzie, zwłaszcza przedstawiciele i zwolennicy środowisk feministycznych, przetrwanką nazywają kobietę lub dziewczynę, która doświadczyła przemocy (najczęściej seksualnej), podkreślając w ten sposób, że nie jest ona bierną czy bezradną ofiarą tej agresji, ale silną osobą, ponieważ przetrwała, przezwyciężyła tę trudną sytuację. Słowo bywa używane ze współczuciem, empatią.
Przykłady użycia
Przetrwanki handlu seksem są ofiarami wielu form przemocy, zarówno tej fizycznej, jak i psychicznej. […] Do 68% przetrwanek z doświadczeniem prostytucji cierpi na zespół stresu pourazowego w wyniku powtarzających się nadużyć fizycznych i psychicznych. Do 70% przetrwanek cierpi z powodu objawów depresji i zaburzeń lękowych. (Źródło)
Nie chciałam stawiać się w pozycji ofiary. Teraz mówię z pełnym przekonaniem, że jestem przetrwanką. […] przetrwanka ma pierwiastek mocy. (Źródło)
W słowie przetrwanka, przetrwaniec lubię też to, jaką daje podmiotowosc osobie. To ONA przetrwała, a nie ktoś ją ocalil (Źródło)
Wesprzyj przetrwanki przemysłu seksualnego! (Źródło)
„Myślę też, że to dobrze, że Roksana unika wchodzenia w tryb ofiary mimo tak trudnej przeszłości. Bycie ofiarą to najgorsza pozycja, jaką człowiek może sobie wybrać, zarówno ze względu na siebie, jak i innych”. Kobieta nie jest więc ofiarą, jest przetrwanką. (Źródło)
Większe znaczenie od wysokości wyroków, które w sumie składają się na dożywocie, ma proces, w którym wszystkie, absolutnie wszystkie ofiary / przetrwanki jego przemocy mogą opowiedzieć swoją historię, skonfrontować się w sądzie ze swoim sprawcą, zwrócić się do sądu i społeczeństwa, zanim oskarżony pójdzie do więzienia. (Źródło)
Tym, co wyróżnia sprawę Gisèle Pelicot, jest nie tylko niezwykle wyrachowane okrucieństwo, jakim wykazał się jej mąż. Status międzynarodowej ikony feminizmu siedemdziesięciodwuletnia przetrwanka zyskała, kiedy zgodziła się na publiczny proces. (Źródło)
Informacja o rodzimości/obcości jednostki
Wyraz ten najprawdopodobniej jest kalką, dlatego został oznaczony dwoma tagami: jednostka zapożyczona i jednostka utworzona na gruncie polszczyzny.
Informacja o pochodzeniu jednostki
Źródłem tego neologizmu jest najprawdopodobniej angielski rzeczownik survivor, którego jednym ze znaczeń jest 'osoba, która przeżyła, przezwyciężyła jakieś trudności (np. chorobę)' – polski odpowiednik przetrwanka jest próbą przetłumaczenia tego słowa.
Informacje dodatkowe
W środowisku feministycznym uznaje się obecność leksemu przetrwanka za językowy sposób wypełniania postulatów z jednej strony języka niestygmatyzującego, a z drugiej języka wspierającego kobiety doświadczające przemocy i mobilizującego je do walki o własne dobro i sprawczosć (zob. post Fundacji Feminoteka na ten temat).
Hasło zgłoszone
25 października 2024
Hasło opublikowane
25 października 2024
Zgłoszenie hasła
Dagmara Banasiak
Opracowanie hasła
Dagmara Banasiak
Informacja graficzna w Google
Informacja frekwencyjna w google