Hasło
pomylić odwagę z odważnikiem
Definicja
Niektórzy mówią drwiąco, że ktoś pomylił odwagę z odważnikiem, jeśli uważają wypowiedzi lub zachowanie tej osoby (pozornie odważne czy zdecydowane) za nieracjonalne, bezmyślne. Zwrot używany z dezaprobatą.
Przykłady użycia
Koleżanka pomyliła odwagę z odważnikiem 🙂Żeby wejść w dyskusję, należy poznać argumenty i mieć odrobinę motywacji, żeby je poddać krytyce. Zamykanie się w swoim kloszu i stygmatyzowanie od “dzieciaczków w piwnicy” w Polsce, to piękny przykład hodowania własnej ignorancji. (Źródło)

Synek, ty uważasz siebie za myślącego? No popatrz, a ja widzę jedynie bezmyślnego młokosa, co nie ma jaj, żeby przyznać się do swoich błędów. Stwierdzam z przykrością, że niestety pomyliłeś odwagę z odważnikiem. (Źródło)

Mam problem z rozrządem po jego samodzielnej wymianie (zanim ktoś zarzuci mi, że pomyliłem odwagę z odważnikiem), a zrobilem ze względu na to, że mechanicy w mojej okolicy jak słyszą o oznaczeniu silnika to otwierają oczy i mówią, że nigdy nie robili, ale mogą spróbować (czyli na nim sie uczyć) pomijając fakt czekania w kolecje miesiąc (…). Zdecydowałem się na tą robotę, bo miałem wszystkie potrzebne narzędzia (…). (Źródło)

Autorka pomyliła odwagę z odważnikiem. Próbowała pod pozorem pracy naukowej napisać swoistą feministyczną wydmuszkę. Celowo też używa sformułowań nawołujących do nienawiści wobec poglądów odmiennych od niej samej. (Źródło)

Ziomek myśle ze pomyliłeś odwagę z odważnikiem. Zamiast żyć na TT wyjdź z domu i zajmij się normalnym życiem bo ilość rzeczy jakie tu wypisujesz wskazuje ze takiego życia nie masz. (Źródło)

Komentator podczas programu "Moc Futbolu" nie gryzł się w język. - Czytałem tę wypowiedź szefa "France Football", że on wybacza Lewandowskiemu tę wypowiedź tak jak błędy młodości... Naprawdę - gość pomylił odwagę z odważnikiem - oznajmił. - On nie musi nikomu niczego wybaczać, nikt też tego nie oczekuje. (Źródło)
Informacje pozajęzykowe
Frazeologizm pomylić odwagę z odważnikiem wywodzi się prawdopodobnie z wypowiedzi artysty kabaretowego Zenona Laskowika, który użył podobnych słów w jednym z programów kabaretu Tey – „Na granicy” (emitowanym w latach 1980–81): Pojęcia pomyliłeś (…). Odwaga z odważnikiem ci zaszła – zob. materiał filmowy (3:50–4:30).

Zwrot ten – w nieco innej formie – upowszechnił się po wypowiedzi Jana Tomaszewskiego, bramkarza, reprezentanta Polski w piłce nożnej w latach 70. XX w. Komentując wypowiedź Jakuba Błaszczykowskiego (po meczu z Czechami podczas Euro 2012), Tomaszewski powiedział: Kuba był wcześniej za grzeczny. Takie sprawy powinny być wyjaśnione od razu, a nie w trakcie mistrzostw. Nic więc dziwnego, że atmosfera w kadrze była zła. Jeżeli jednak Kuba nie powiedział tego publicznie wcześniej, to teraz, już po fakcie, powinien przemilczeć. Odwaga pomyliła mu się z odważnikiem (Źródło). Warto zauważyć, że frazeologizm spopularyzowany przez J. Tomaszewskiego ma nieco inne znaczenie niż zwrot użyty we wspomnianym programie kabaretowym – odnosi się nie tyle do braku odwagi (jak w przytoczonej wypowiedzi Z. Laskowika), ile do bezsensowności czyichś działań.
Informacje dodatkowe
Możliwe, że frazeologizm ten (być może w nieco innej postaci) występował w polszczyźnie wcześniej, w latach 80. XX w. – zob. Informacje pozajęzykowe.

Można również spotkać inną wersję tego zwrotu, odtwarzającą oryginalną wypowiedź J. Tomaszewskiego (por. Informacje pozajęzykowe): odwaga pomyliła się komuś z odważnikiem, por.: Popierałem panią minister (…). Kiedy jednak słucham jej ostatnich wypowiedzi, mam wrażenie, że odwaga pomyliła jej się z odważnikiem (Źródło). W chwili opracowania hasła redaktorzy nie znaleźli jednak wystarczającej liczby diagnostycznych poświadczeń tej frazy.
Hasło zgłoszone
9 marca 2023
Hasło opublikowane
28 lutego 2024
Hasło zaktualizowane
5 maja 2024
Zgłoszenie hasła
Angelika Grabowska
Opracowanie hasła
Angelika Grabowska, Barbara Pędzich
Aktualizacja hasła
Barbara Pędzich
Informacja graficzna w Google
Informacja frekwencyjna w google